ช้าง ช้าง ช้าง ปี 2565 “ทางรอด” ที่อยากให้เป็น “ทางเลือก”

“13  มีนาคม วันช้างไทย” ปี 2565 นี้ ทีมคอนเทนต์ของ PRWOWWOW บุกไปทำข่าว พร้อมฟังข้อมูล งานเสวนาเรื่อง: ทางรอดของช้างไทยในอนาคต   หัวข้อ “ทำไมคนต้องช่วยช้าง” และนำใจความสำคัญมาบอกกล่าวกันว่า หวังว่าจะช่วยอะไรช้างไทยได้บ้าง แล้วอยากให้เด็กที่ร้อง ช้าง ช้าง ช้าง ทุกคน ได้เห็นภาพจริงๆ ไม่อยากให้เป็นแค่ภาพใน “การ์ตูนย์” เพราะ “ช้าง” สูญพันธุ์ไปแล้วเหมือนไดโนเสาร์ …  

ดร.สรจักร เกษมสุวรรณ ประธานกรรมการ มูลนิธิช้างแห่งประเทศไทย

มูลนิธิช้างแห่งประเทศไทยนะครับร่วมกับราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์แล้วก็ร่วมกับกรมปศุสัตว์และก็สมาคมป้องกันการทารุณกรรมสัตว์ ร่วมกันจัดงานวันช้างไทยวันนี้เพื่อที่จะทำสงครามประกาศด้วยกัน อันที่ 1  คือ เราประกาศปฏิญญาจรรยาบรรณควาญช้างไทยเพราะเห็นว่าควาญช้างเป็นอาชีพที่มีเกียรติเป็นอาชีพที่มีความสำคัญมากต่อช้าง

เรามักจะมองไปที่เป็นของช้าง ช้างมีปัญหาอะไรบ้าง แต่จริงๆ ถ้าควาญช้างได้รับการดูแล มีสวัสดิภาพดี ก็จะช่วยให้ช้างที่เขาดูแลอยู่ดีกินดีด้วย

ควาญช้างเขามีความสัมพันธ์ระหว่างกันกับช้างอย่างที่เรียกว่าใกล้ชิดกันมาก

ปฏิญญาจรรยาบรรณช้างไทยเนี่ยไม่ใช่เป็นอะไรที่จะไปบังคับให้เขาทำทั้งหมด เขาทำนะครับแต่ว่าเป็นหลักการที่เราได้ไปสอบถามพูดคุยเกิดฉันทามติกับควาญช้างทางเหนือใต้ตะวันออกตะวันออกเฉียงเหนือทุกส่วนของประเทศมาแล้ว แล้วก็รวบรวมมาเป็นปฏิญญา

คำว่าปฏิญญา แปลว่า ทำประกาศไม่ได้แปลว่าเป็นหลักกฎหมาย เพราะฉะนั้นก็เป็นสิ่งที่เรารวบรวมมาเพื่อจะบอกกับช้าง ควาญช้างว่าอันนี้เป็นสิ่งที่เขาน่าจะยึดปฏิบัตินะครับ ได้ก็ดี ไม่ได้  ไม่ได้แปลว่าผิดกฎหมาย เพราะฉะนั้นเราก็หวังว่าการที่ประกาศปฏิญญาจรรยาบรรณควาญช้างไทยวันนี้ไปเนี่ยควาญช้างทั้งประเทศจะช่วยกันกรุณานำไปดูว่าท่านจะทำส่วนไหนได้ให้เป็นประโยชน์บ้าง

แล้วก็ถ้าเราช่วยทำให้ยกระดับการเป็นควาญช้างถ่ายให้ดีขึ้นให้เขาเป็นอาชีพที่มีเกียรติเป็นอาชีพที่มีรายได้ดีเป็นอาชีพที่เขารู้สึกว่าทำไปแล้วเขาก็สบายใจฉันก็สบายใจ

ช้างบ้านที่มีการดูแลเลี้ยงดูอยู่ 4000 เชือกในประเทศไทยในข้อใดที่มีความสุขด้วยกันก็เป็นหลักการภาพรวมที่เราเกิดขึ้นทำวันนี้วันที่ 28 เราก็ประกาศเรื่องของโครงการที่ทำกับมือที่เขาทำกับทั้งจุฬาภรณ์ทำกับมหิดลเชียงใหม่ด้วยนะเรื่องของการดูแลสุขภาพช้างโดยใช้กาวเพื่อที่จะไปดูว่าอวัยวะต่างๆ ของช้างโดยเฉพาะที่ฉลาดเนี้ยเขามีอะไรที่เราจะตรวจสอบได้ตั้งแต่ต้น เพื่อจะช่วยกันรักษาทัน

การผ่าตัดสัตว์ใหญ่ โดยเฉพาะช้าง  รู้ว่าทรมานมาก ถ้าเรารู้ล่วงหน้าตั้งแต่ต้นค่อยๆ ช่วยกันรักษาเขานั่นแต่ต้นก็จะดีมาก มีเครื่องมือ มีหมอ สามารถถือไปตรวจสอบ เช็คช้างตามปางต่างๆ ตามที่ต่างๆ ได้ก็จะเป็นประโยชน์ในการดูแลสวัสดิภาพช้างในอนาคตครับ

ช้างเป็นสิ่งที่อยู่กับคู่คู่บ้านคู่เมืองไทย ช้างเป็นสัญลักษณ์สำคัญของประเทศไทยเราตั้งแต่ไหนแต่ไร กี่ร้อยปีในประวัติศาสตร์ชาติไทย ช้างเป็นส่วนสำคัญไม่ว่าจะเป็นในส่วนของการสู้รบปรบมือ

ช้างเป็นส่วนหนึ่งของการที่ประเทศไทย

เรื่องของภาพลักษณ์ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีช้างมาก ไม่ว่าจะเป็นธงชาติของเราที่เคยมีช้างปรากฏเป็นส่วนสำคัญของธงชาติทั้งช้างเป็นส่วนสำคัญของชีวิตความเป็นไทย

ผมจะบอกให้เลยว่าการดูแลช้างแล้วก็ปัญหาช้างทุกอย่างเป็นหน้าที่ของคนไทยทุกคน

รองศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ปานเทพ รัตนากร

คณบดีคณะสัตวแพทยศาสตร์และสัตววิทยาประยุกต์ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์

ในการที่ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์โดยคณะสัตวแพทยศาสตร์และสัตววิทยาประยุกต์วิทยาลัยวิทยาศาสตร์การแพทย์เจ้าฟ้าจุฬาภรณ์ได้เข้ามามีส่วนร่วมในการเป็นเจ้าภาพในการจัดงานวันช้างไทยประจำปี 2555 ในครั้งนี้นะครับ เนื่องจากภารกิจของตัวคณะสัตวแพทยศาสตร์เองได้ตระหนักและเดินตามรอยขององค์ประธานในเรื่องของสุขภาพหนึ่งเดียว นั่นหมายถึงว่าการบูรณาการข้ามศาสตร์ระหว่างสุขภาพคนสุขภาพสัตว์และสุขภาพสิ่งแวดล้อมเข้าด้วยกันทุกอย่างที่เห็นได้ชัดก็คือสุขภาพของช้างที่เราดูแลกันอยู่ตรงนี้สามารถที่จะติดและนำพาโรคต่างๆ สู่คนได้ โดยเฉพาะช้างที่เราเลี้ยงกันอยู่ ยกตัวอย่าง เช่นโรควัณโรค เราจะทำอย่างไรให้เกิดความปลอดภัยทั้งคนและช้างอยู่ร่วมกันได้ขนาดนี้ก็สามารถแทรกลงไปสู่สิ่งแวดล้อมได้และไปสู่สัตว์อื่นได้อีกเช่นกันจากระบบสิ่งแวดล้อมมีความเชื่อมโยงสิ่งที่มันเกิดขึ้นอยู่ด้วยกันตลอด ดังนั้นคณะสัตวแพทยศาสตร์ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์ก็เลยมีแนวทางในการที่จะทำอย่างไรให้เกิดความปลอดภัยและความเป็นสุขทั้งในคนสัตว์และสิ่งแวดล้อมของเหล่านั้นครับคือที่มาที่ไปส่วนหนึ่ง

นอกจากนี้จากการที่คณะได้วิทยาเขตอยู่ที่ปากช่องนะครับเรียกว่าวิทยาเขตจุฬาภรณ์ธนารักษ์ ปากช่อง ซึ่งอยู่ใกล้กับเขาใหญ่อันเป็นแหล่งที่มีช้างอยู่เราก็มีหน้าที่ในการที่จะช่วยในการดูแลปกป้องช้างป่าด้วยในแง่ของการที่จะป้องกันโรคต่างๆ ที่มาจากปศุสัตว์และของคนที่จะเข้าไปสู่ช้างป่าผ่านการเลี้ยงปศุสัตว์ที่ใกล้ชิดกับแนวป่าวิธีการอนุรักษ์ทางอ้อม สุขภาพปศุสัตว์ปลอดภัย สุขภาพช้างปลอดภัยอย่างนั้นคือทางอ้อมในการดูแลนะครับ

ผมเองก็ได้สนับสนุนการศึกษาวิจัยที่เกี่ยวกับสุขภาพของช้างและความเป็นอยู่ที่ดีกับช้างตลอดจนการเลี้ยงช้างซึ่งมูลนิธิช้างแห่งประเทศไทยได้ดำเนินการจัดทำเรื่องจริยธรรมจรรยาบรรณของควาญช้าง ผู้ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญในการดูแลช้างบ้านให้มีสุขภาพอนามัยที่ดีมีความปลอดภัยและอยู่กับเราอย่างมีความสุข เราทำได้โดยการที่จัดทำจรรยาบรรณนี้ขึ้นและพยายามถ่ายทอดให้ออกไปสู่ป่าทั้งหลายเพื่อใช้ยึดถือปฏิบัติขณะเดียวกันก็เป็นสิ่งที่จะแนะนำให้ชาวบ้านทั้งหลายเกิดความมั่นใจว่าช้างของชาติช้างไทยได้รับการดูแลอย่างปลอดภัยด้วยความที่มีคุณภาพมีจรรยาบรรณในการดูแลช้าง

อาจารย์เกียรติสกุล ชลคงคา

กรรมการมูลนิธิช้างแห่งประเทศไทย รับผิดชอบในประเด็นด้านกฎหมายของมูลนิธิ

ในวันนี้นะครับผมมาในฐานะฝ่ายภาคสนามที่ลงไปเก็บข้อมูลจากที่พี่ควานช้างทั่วประเทศนะครับเพื่อจัดทำเป็นปฏิญญาจรรยาบรรณควาญช้างไทยครับ จากการลงพื้นที่ก็ได้กำหนดประเด็น เป็นชุดข้อความ เพื่อวางเป็นปฏิญญาควาญช้างไทยอยู่ 4 ชุด คือ รักเกียรติของควาญ อภิบาลช้างด้วยเมตตา สัมมาสุจริตรับผิดชอบ ไมตรีมอบมวลมิตรจิตอารี

อันนี้คือชุดคำสั่ง ชุดคำที่จะกำหนดเป็นปฏิญญาควาญช้างไทยพร้อมเปิดตัวในวันช้างไทยปี 2565